کوره ترموود
ترمووود که تحت عنوان الوارهای تحت عملیات حرارتی نیز شناخته می شود، فراورده ی زیبا و پایداری از الوار است که با استفاده از عملیات حرارتی و بدون مواد شیمیایی تولید می شود. ترموود با عملیات حرارتی روی چوب نرم تا دماهای مختلف (از 180 تا 230 درجه) در کوره های مخصوص تحت عنوان کوره‌ی ترموود به مدت 96 ساعت تهیه می شود.در این فرایند از بخار به عنوان گاز محافظ استفاده می شود که از شکافتن چوب و آسیب دیدن آن در طی عملیات ممانعت می نماید. اصلاح حرارتی چوب خصوصیات آن را بهبود بخشیده و در نتیجه دامنه ی کاربردهایی آن را گسترش می دهد. مقاومت بالای این فراورده در برابر رطوبت و پوسیدگی، آن را به ماده ای عالی برای پروژه های مانند روکش بیرونی، روکش داخلی، سونا، مبلمان، کفپوش و … تبدیل کرده است. از این رو تولید ترموود می تواند فعالیت بسیاری پرسودی باشد. برای این کار به یک کوره ی ترموود نیاز دارید.
فرایند تولید ترموود
در مرحله ی اول، دمای چوب به سرعت به 100 درجه سانتیگراد و سپس آهسته تر به 130 درجه سانتی گراد افزایش می یابد. میزان رطوبت چوب تقریباً به صفر می رسد. در همین حال، بخار از شکافته شدن چوب جلوگیری می کند. عملیات حرارتی واقعی در مرحله ی دوم فرآیند اتفاق می افتد. بسته به درجه ی عملیات، دما به بیش از 185 درجه سانتی گراد افزایش می یابد و به مدت 2-4 ساعت همانطور نگهداری می شود. بخار آب از احتراق چوب محافظت می کند و بر تغییرات شیمیایی تاثیر می گذارد. در آخرین مرحله، با استفاده از اسپری آب، دما کاهش می یابد و میزان رطوبت چوب تا 4 درصد تثبیت می شود.
مدت زمان فرآیند برای یک چرخه معمولاً از 1،5 تا 3 روز به طول می انجامد، اما می تواند طولانی تر هم باشد، عوامل اصلی تاثیرگذار بر زمان فرآیند عبارتند از: گونه های چوب، ضخامت و میزان رطوبت در آغازِ فرآیند اصلاح حرارت.
در برخی از کوره‌های ترموود، نرم افزار کنترل فرآیند وجود دارد که از تمام فرآیندها یک منحنی فرآیند به عنوان یک سابقه ی عملیات ایجاد می کند، که می تواند بعداً آن را باز کرد و جزئیات فرآیند را به صورت منحنی گرافیکی یا اعداد مشاهده نمود.
سیستم گرمایش فرآیند در برخی کوره های ترموود معمولاً مبتنی بر فناوری روغن گرمایی یا گرمایش الکتریکی است. هر دو می توانند کنترل گرمایی بسیار دقیقی در روند اصلاح حرارت چوب را فراهم نمایند. در طی فرایند ترموود فقط از گرما، بخار و آب استفاده شده و هیچ ماده ی شیمیایی به آن اضافه نمی شود.
مزایای ترموود
فرایند تولید ترموود که در بالا توضیح داده شده است، باعث ایجاد تغییرات شیمیایی و ساختاری در داخل الوار می شود، بنابراین برخی از خصوصیات و کیفیت آن را تغییر می دهد. برخی از ویژگی ها و خصوصیاتی که ترمووود را به یک محصول محبوب تبدیل کرده است شامل موارد زیر است:
پایداری از نظر ابعاد: گرمای شدیدی که چوب در طول تولید در معرض آن قرار می گیرد باعث می شود تا عمق هسته خشک شود و تمام رطوبت و رزین از الوار پاک گردد. بنابراین ترمووود نسبت به چوب های تصفیه نشده در برابر تغییر رطوبت، واکنش زیادی نشان نمی دهد (خطر تورم، ترک خوردگی و جمع شدگی کاهش می یابد) و در نتیجه شکل خود را به مراتب بهتر حفظ کند. ترموود حتی در دمای بالا هم شیره یا رزین ترشح نمی کند.
سازگاری با محیط زیست: چوب نرم مورد استفاده برای تولید ترمووود از جنگل های کاملاً مدیریت شده و دارای گواهینامه (PEFC)به دست می آید و از آنجا که در طول تولید هیچ گونه ماده شیمیایی یا مواد خارجی به آن اضافه نمی شود، ترمووود ماده ای سازگار با محیط زیست است که با استفاده از روش های طبیعی تولید می شود.
مقاومت در برابر پوسیدگی و قارچ ها: به دلیل شکلِ فرایند گرم شدن، همی سلولز می شکند و در نتیجه چوب حاوی مواد مغذی مناسب برای پوسیدگی و رشد و نموی قارچ ها نیست.
افزایش طول عمر: وقتی چوب با حرارت تیمار می شود، طول عمر آن طولانی تر می شود. این به حرارت اعمال شده به چوب بستگی دارد که تا چه مدت ماندگار بماند، اما به طور کلی هرچه درجه حرارت بالاتر باشد، طول عمر ترموود نیز بیشتر خواهد بود.
عایق بندی بهبود یافته: چوب هایی که تحت عملیات حرارتی قرار گرفته اند بسیار متخلخل تر از چوب های تصفیه نشده هستند که به طور چشمگیری خاصیت عایق بندی آن را بهبود می بخشد.
قابل بازیافت است: برخلاف چوب اشباع شده با فشار، در صورت عدم نیاز ترموود را می توان به عنوان چوب تصفیه نشده دور ریخت یا بازیافت کرد.
کاربردهای ترموود
معماران کل کره ی زمین تا به امروز در طراحی های خود از چوب استفاده کرده و خواهند کرد. با این حال در مواردی که شرایط طبیعی نوسانات زیادی دارد نوسانات دما، رطوبت، میزان بارندگی استفاده از چوب در ساختار خانه را دشوار می کند. بنابراین راه حل های نوآورانه، روش ها و مواد جدیدی نیاز است، زیرا چوب در شکل طبیعی اش، به اندازه ی کافی مقاوم نیست.
بهترین چوب های خام، تحت تاثیر رطوبت در معرض پوسیدگی، آسیب قارچی، تاب خوردگی قرار می گیرند. این جا است که ترموود وارد کار می شود. که در حالی که زیبایی و جلوه ی چوب را دارد، از آن مقاوم تر است. راز اصلی، عدم وجود اکسیژن در محفظه ی خشک کن است. چوب درخت، با وجود درجه حرارت بالا، مشتعل نمی شود و به اصطلاح تیمار می گردد. به خاطر فرایندی که برای ساخت ترموود به کار گرفته می شود از آن می توان استفاده های زیادی کرد.
- اولین استفاده از ترموود در نمای خانه ها است. این موضوع در خانه های ویلایی و ییلاقی بیشتر مورد توجه قرار می گیرد.
- کاربرد بعدی در کفپوش منازل است. به دلیل مقاومت بالای این چوب ها می توان کفپوش های بسیار ماندگی از آنها تهیه کرد حتی در قسمت ایوان خانه که در معرض باد و باران و آفتاب قرار می گیرد.
- استفاده از ترموود برای نرده و حصار منازل و حتی سایبان نیز شایع است.
- با این حال کاربردهای ترموود تنها به بیرون منزل محدود نمی شود و می توان از آن در تهیه ی انواعی از مبلمان نیز استفاده کرد.
- یکی دیگر از کاربردهای رایج ترموود، ساخت سونا و اسپا است، فضاهایی که مدام در معرض بخار آب قرار دارند بدون آنکه کوچکترین تغییری کنند و لذا برای این کار گرم تر نیز هستند.
- کاربردهای دیگر ترموود در ساخت درب و پنجره، آلاچیق، قرنیز، دیوار پوش، پله، روف گاردن و … است که همه ی این کاربردها را مدیون نوع فرآوری خود است.
کوره و مولدر : دو دستگاه تولید چوب ترمو
ترموود یک نوع چوب با کیفیت بالاست که با استفاده از فرآیند حرارتی خاصی تولید و چوب را از رطوبت و باکتری‌ها نجات می‌دهد و خواصی مانند مقاومت بالا در برابر آب، رطوبت، شکستگی و حرارت را به آن اضافه می‌کند. ترمووود می‌تواند به‌عنوان یک جایگزین برای چوب طبیعی در بسیاری از کاربردهای ساختمانی مورد استفاده قرار گیرد.
در فرایند تولید ترمووود، دو دستگاه کوره و مولدر نقش بسیار مهمی دارند. کوره به‌عنوان قسمت اصلی فرآیند، برای اعمال حرارت و فشار به چوب، به کار می‌رود. کوره با تنظیم دما و فشار به‌صورت دقیق، چوب را تحت شرایط ترموژنیک قرار می دهد و تغییرات ساختاری در آن ایجاد می‌کند. سپس، چوب ترمیم‌شده به مرحله بعدی، یعنی مولدر، منتقل می‌شود.
مولدر یک دستگاه تراش (چهار تراش) است که در آن امکان تراش و ایجاد طرح‌های مختلف بر روی چهار طرف چوب فراهم می‌شود. این دستگاه به تولیدکنندگان اجازه می‌دهد تا با سرعت و دقت بالا، طرح‌ها و ایده‌های خود را بر روی ترمووود اجرا کنند. با استفاده از مولدر، ترمووود با ویژگی‌های منحصر به فردی تولید می‌شود که مقاومت بالا در برابر رطوبت، حشرات و فساد را به آن می‌بخشد.
کوره ترموود چیست و چگونه کار می کند؟
کوره ترموود با استفاده از یک فرآیند حرارتی و فشاری، چوب را به ترموود تبدیل می‌کند. در این فرآیند، چوب در داخل کوره به دمای بالایی (معمولاً بین 160-220 درجه سانتی گراد) و به فشار بالا (معمولاً بین 6-12 بار) قرار می‌گیرد. مدت زمان این فرآیند، بسته به نوع چوب، عرض و میزان رطوبت اولیه آن، بین 48 تا 96 ساعت متغیر است. این فرآیند باعث تغییر منشأ چوب و تشکیل ترموود می‌شود.
در طول ترمیم چوب، از بخار آب و نیتروژن به عنوان گاز محافظ استفاده می‌شود تا از پوسته شدن و شکافتن چوب در طی فرآیند حرارتی جلوگیری شود. با ترمیم چوب با حرارت شدید، گرما به عمق چوب نفوذ کرده و رطوبت و رزین درون بافت چوب کاملاً از بین می‌روند. با کاهش رطوبت، مقاومت چوب در برابر تغییرات دمای هوا افزایش می‌یابد و به همین دلیل، ترموود برای استفاده در مواردی که در معرض هوای آزاد قرار دارند مانند نمای ساختمان بسیار مناسب است. همچنین، با دادن حرارت به چوب در دمای خاص، حشرات نابود می‌شوند و طول عمر چوب افزایش می‌یابد و در صورت اشتعال، با سرعت کمتری می‌سوزد.
انواع کوره ترموود
کوره‌های ترموود به طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شوند: کوره‌های بخاری و کوره‌های خشک. کوره‌های بخاری با استفاده از بخار آب چوب را گرم می‌کنند، در حالی که کوره‌های خشک با استفاده از هوای گرم عمل می‌کنند.
روش ساخت کوره های ترمووود
روش ساخت کوره‌های ترموود ممکن است بسته به نوع دستگاه و شرکت سازنده متفاوت باشد، اما در کل، این دستگاه‌ها از قطعات و موادی مانند بتن، آجر، آهن، سیمان، شیشه و الکترونیکی تشکیل شده‌اند. در ادامه به برخی از مراحل ساخت کوره به عنوان یک دستگاه تولید چوب ترمو اشاره می‌کنیم:
1- طراحی و برنامه‌ریزی: در این مرحله، کوره ترموود طراحی و برنامه‌ریزی می‌شود که شامل انتخاب مواد و قطعات، تعیین ابعاد و اندازه‌ها، تعیین دما و زمان حرارت دادن و … است.
2- ساخت بدنه: در این مرحله، بدنه کوره با استفاده از موادی مانند بتن، آجر، سیمان و شیشه ساخته می‌شود. برای افزایش مقاومت و دوام کوره، ممکن است از فولاد و آهن نیز استفاده شود.
3- نصب سیستم گرمایشی: در این مرحله، سیستم گرمایشی کوره نصب می‌شود. این سیستم شامل بخش‌هایی مانند بخش احتراق، بخش تهویه و بخش گرمایشی است.
4- نصب الکترونیکی: در این مرحله، سیستم الکترونیکی کوره نصب می‌شود. این سیستم شامل سنسورها، کنترلرها و دیگر قطعات الکترونیکی است که برای کنترل دما و زمان حرارت دادن به چوب استفاده می‌شود.
5- تست و عیب‌یابی: در این مرحله، کوره تست و عیب‌یابی می‌شود تا اطمینان حاصل شود که دستگاه به درستی کار می‌کند و مشکلی در آن وجود ندارد.
ویژگی های کوره تولید ترموود
کوره به عنوان یک دستگاه تولید چوب ترمو با حرارتی که دارد، برای تولید چوب ترموود با کیفیت بالا استفاده می‌شود. برخی از ویژگی‌های این دستگاه عبارتند از:
1- کنترل دما: کوره ترموود با قابلیت کنترل دمای داخلی، به دقت دمای کوره را تنظیم می‌کند و از تغییرات دمایی ناگهانی جلوگیری می‌کند.
2- کنترل رطوبت: این دستگاه با کنترل رطوبت داخلی، رطوبت چوب را به طور کامل کاهش می‌دهد و چوب ترموود با ویژگی‌هایی مانند مقاومت بالا در برابر رطوبت، ضد حشرات و ضد آتش تولید می‌شود.
3- کیفیت تولید: با استفاده از کوره ترموود، چوب با کیفیت بالا و با ویژگی‌های منحصر به فردی تولید و در صنایع مختلف مانند ساختمانی، مبلمان‌سازی، ساخت و تولید دکوراسیون داخلی و خارجی، ساخت و تولید وسایل ورزشی و … استفاده می‌شود.
4- صرفه‌جویی در زمان و هزینه: با استفاده از کوره ترموود، زمان و هزینه تولید چوب ترموود به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.
5- محیط زیست: تولید چوب ترموود با استفاده از کوره، به دلیل کاهش مصرف چوب و استفاده از چوب با کیفیت بالا، به حفظ محیط زیست کمک می‌کند.
6- قابلیت حمل و نقل: کوره ترموود با ابعاد و وزن مناسب، قابلیت حمل و نقل آسان را دارد و می‌توان آن را به محل‌های مختلف منتقل کرد.
کوره‌های ترمووود با توجه به ویژگی‌های فوق قادر به تولید ترمووود با خواص مطلوب مانند مقاومت در برابر رطوبت، پایداری ابعادی، مقاومت در برابر حشرات و فساد و ظاهر زیبا هستند.
مولدر چیست و چگونه کار می کند؟
دستگاه چهار تراش مولدر، یکی از ابزارهای حیاتی و پرکاربرد در صنایع چوب و شرکت‌های بزرگ تولید مصنوعات چوبی و پروفیل‌های چوبی می‌باشد. این دستگاه در شرکت‌های تولید کننده دیوارپوش چوبی، کفپوش چوبی، قرنیز چوبی، سازندگان کلبه‌های چوبی، تولیدکنندگان ترمووود و غیره، زیاد استفاده می شود.
همانطور که از نامش پیداست، چهار تراش مولدر قابلیت تراش و ایجاد طرح به صورت همزمان در چهار طرف چوب را دارد. این قابلیت به شرکت‌های تولیدی این امکان را می‌دهد تا با سرعت و کیفیت بالا، طرح‌ها و ایده‌های خود را بر روی تخته و پروفیل چوبی به اجرا درآورند.
دستگاه چهار تراش از چهار موتور اصلی تشکیل شده که به طور همزمان تیغه‌ها را از چهار جهت به چرخش در می‌آورند. یک موتور برای چرخش تیغه پایین جهت رنده کردن کف تخته، یک موتور ویژه برای تیغه بالا جهت انجام گندزدایی و دو موتور برای چرخش تیغه‌های جانبی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاربردهای مولدر در تولید ترمووود
مولدر یک دستگاه تولید چوب ترمو است که در فرآیند تولید ترمووود نقش کلیدی دارد. این دستگاه از حرارت پایین‌تری نسبت به کوره استفاده می‌کند. مولدر با استفاده از فرآیندی به نام حرارت‌دهی خشک، چوب را به دمای بالا می‌رساند و رطوبت آن را کاهش می‌دهد. این فرآیند باعث تغییر خواص چوب می‌شود و چوب ترموود با ویژگی‌هایی مانند مقاومت بالا در برابر رطوبت، ضد حشرات و ضد آتش تولید می‌شود.
این دستگاه امکان تراش و ایجاد طرح‌های مختلف را در چهار طرف چوب فراهم می‌کند و باعث تحقق سرعت و کیفیت بالا در فرایند تولید ترمووود می‌شود.
همچنین، مولدر کمترین تغییر رنگ را در محصولات تولیدی نسبت به کوره دارد. این به معنای این است که ترمووود تولیدی با مولدر بسیار کیفیت بالاتری دارد و به‌عنوان یک متریال مناسب در صنایع ساختمانی، مبلمان‌سازی، ساخت و تولید دکوراسیون داخلی و خارجی، ساخت و تولید وسایل ورزشی و … استفاده می‌شود.
بررسی انواع ترموود از نظر تولید و گونه
ترموود دارای انواع مختلفی است این چوب از نظر روش تولید به دو رده یا کلاس ترمو – اس و ترمو – دی تقسیم می شود.
هدف از تولید ترمو S مقاومت و پایداری آن در برابر شرایط محیطی است. این نوع ترموود را تا دمای 180 درجه سانتی گراد حرارت می دهند تا مقاومت بالایی پیدا کند. همین امر سبب می شود تا محصولاتی که از این نوع ترموود در ساخت و تولیدشان استفاده می شود، دارای 6 تا 8 درصد تغییر در ابعاد داشته باشند و تورم پیدا کنند. از ترموود ترمو – اس بیشتر در ساخت مبلمان، اتصالات درب و پنجره، کفپوش ها و … استفاده می شود.
ترمو D نیز نوع دیگری از ترموود است که به معنای دوام است و هدف و ویژگی اصلی آن دوام بالای آن است. این نوع ترموود را در دمای 220 درجه سانتی گراد حرارت می دهند و این امر باعث مقاومت بالای آن در برابر شرایط محیطی می شود. میزان رطوبت و شرایط دمایی این نوع ترموود بین 5 تا 6 درصد تغییر و تورم است.
نوع دیگری از تقسیم بندی ترموود از نظر گونه و تنوع چوب آن است که به ترموود با چوب نرم، ترموود با چوب سخت تقسیم می شود. ترموود با چوب نرم از درختان سوزنی برگ مانند سرو، صنوبر و کاج ساخته و تولید می شود. این نوع ترموود نسبت به ترموود سخت ضعیف تر و شکننده تر هستند و چگالی کمتری نیز نسبت به سخت چوب ها دارند. از ترموود با چوب نرم به دلیل سبکی و مقرون به صرفه بودنشان در نمای ساختمانی استفاده می شود. ترموود با چوب سخت از درختان پهن برگ است. این چوب یکی از پرطرفدارترین نوع چوب ها است که از چوب درختان گردو، صنوبر، بلوط، افرا، گیلاس، راش و گنجشک تولید و ساخته می شود.
دلایل و علت استفاده از چوب ترموود برای دکوراسیون داخلی
مقاوم در دماها و شرایط جوی مختلف
از ویژگی‌های برجسته ترموود سازگاری و مقاوم بودن آن در دماها و شرایط جوی گوناگون است. همین ویژگی آن را مناسب استفاده در نمای بیرونی ساختمان و فضای باز می‌کند. طبیعت ترموود به دلیل نحوه ساخت آن، چوب را در حالتی قرار می‌دهد که تغییرات دما در فصول مختلف تاثیری بر بافت آن نداشته باشد . علاوه بر آن عدم جذب رطوبت و حرارت از محیط سبب می‌شود تا در شرایط مختلف جوی نیز حالت اصلی خود را حفظ کند.
مقاوم در برابر پوسيدگي و حمله حشرات
در چوب‌های معمولی ساختار سلولزی موجود در بافت چوب، منبعی مغذی برای حشرات و قارچ‌های مولد پوسیدگی است . این حشرات و قارچ‌ها در گذر زمان به چوب آسیب وارد می‌کنند. در ترموود به دلیل فشار و حرارت بالای فرایند ساخت، تمامی حشرات و موجودات میکروسکوپی درون چوب از بین می‌روند . همچنین ساختار سلولزی درون چوب (زنجیره قندی) نیز تجزیه می‌شود که چوب ترموود را در برابر این پوسیدگی‌ها و حمله حشرات مقاوم می‌نماید.
خالص و فاقد صمغ
هنگامي كه الوارهای چوبي تحت عمل فرآوري ترمو قرار مي‌گيرند، صمغ و مواد مضر آن مانند فرمالدهيدها حذف مي‌گردند . در نتیجه ماده اي خالص و استريل به دست می‌آید که کاربردهای متعدد بيرونی و درونی دارد. ترموود حاصله از این فرآیند، یکنواختی منحصر بفردی دارد و سراسر آن دارای یک رنگ و یک حالت است. همین امر منجر می‌شود تا جزو مصالح ساختمانی بسیار مناسب برای طراحی به شمار رود.
سالم و طبیعی
در ساخت ترموود لوناوود تنها از حرارت و بخار آب، استفاده می‌شود. ترموود تماما طبیعی و بدون هیچ‌گونه مواد شیمیایی و نگه‌دارنده است که چوب را سالم و غیرسمی می‌کند. طبیعی بودن ترموود فنلاندی از اصلی‌ترین مشخصه‌های این محصول و متمایزکننده آن از سایر محصولات مشابه بازار است.
عایق گرما
از دیگر اثرات فرایند «ترمو کردن»، افزایش خاصیت عایقی چوب نسبت به حالت عادی می‌باشد. رسانایی گرمایی ترموود طی فرایند حرارتی، حدود 20-25% نسبت به چوب‌های فراوری نشده کمتر می‌شود. در واقع چیزی حدود یک چهارم چوب‌های عادی دما را از خود عبور می‌دهند.
ثبات ابعاد
پس از انجام فرایند ترمو روی چوب، درصد رطوبت چوب تا حد بسیار زیادی كاهش يافته و چوب داراي ويژگي «تعادل رطوبتی» مي‌گردد. در نتيجه‌ی آن، جذب رطوبت و تبادل حرارت چوب با محيط اطراف آن به شكل قابل توجهي كاهش مي-يابد. اين امر تأثير ویژه‌ای بر ثبات ابعاد و كاهش ترك خوردگی الوارهای چوب ترمو (ترموود) در گذر زمان دارد.
